Boete illegaal gebruik foto's: wat moet je doen?

De NTFU krijgt steeds vaker berichten van wielerclubs die een boete krijgen voor illegaal gebruik van foto’s. De kosten lopen op van tot een paar honderd tot duizenden euro. Hoe los je dit op?

Meerdere wielerclubs hebben de NTFU benaderd omdat ze vanuit het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) of een bureau dat in opdracht van het ANP handelt, facturen ontvangen voor het onrechtmatig gebruik van ANP-foto’s. Vrijwel altijd betreffen dit foto’s op websites. De boodschap is alle keren helder: er moet betaald worden.

De regels zijn duidelijk: het is niet toegestaan om zonder toestemming van een fotograaf zijn, haar of hen foto’s te publiceren. Doe je dit wel dan riskeer je – zonder waarschuwing – een factuur van de fotograaf. Ook word je gedwongen de beelden per direct te verwijderen. Ook al heb je onbewust een foto illegaal gebruikt.
 

Auteursrecht

Veel foto’s vind en download je via Google. Toch mag je deze beelden niet 'zomaar' gebruiken. Want voor bijna elk beeld geldt het auteursrecht. Gebruik je foto's of video's zonder toestemming van de fotograaf of maker op bijvoorbeeld je clubwebsite, dan ben je in overtreding van die auteurswet.
 
Fotografen en makers bepalen namelijk hoe hun foto's en video's gebruikt mogen worden. Ze maken daar afspraken over met een agentschap zoals het ANP of Hollandse Hoogte. Daar horen ook afspraken over een vergoeding voor bij. Wordt er onrechtmatig gebruik gemaakt van zo'n foto’s, dan is het aan dat bureau om misgelopen inkomsten te achterhalen.
 

Brief van het ANP

Heb je een foto gebruikt dat onder het auteursrecht valt, dan ontvang je een brief van bijvoorbeeld het ANP via Visual Rights Group. Een aantal clubs heeft ook uit het buitenland een claim gekregen, omdat er een beeld was geplaatst van bijvoorbeeld een Franse of Duitse fotograaf.

In deze brief wordt vastgesteld dat er sprake is van onrechtmatig gebruik, met bijgevoegde bewijsstukken zoals screenshots van de gebruikte foto’s. Daarnaast bevat de brief een specificatie van de gevraagde schadevergoeding, die onder meer bestaat uit:
  • de gemiste licentievergoeding;
  • een compensatie voor het ontbreken van voorafgaande toestemming;
  • kosten voor onderzoek en buitengerechtelijke procedurekosten.
Verenigingen krijgen doorgaans een termijn van 14 dagen om te betalen en verdere kosten te voorkomen.
 

Hoogte van de boete 

De kosten van zo’n schadevergoeding lopen al snel op. Het bedrag dat je moet betalen is afhankelijk van de maat van de foto, de duur van het gebruik en de positie op de website (een foto op de homepage is duurder dan in laag twee van de website).

De kosten per illegaal gebruikte foto zijn vaak minimaal 100 euro. Tel daarbij de kosten op die worden berekend voor diverse werkzaamheden en een factuur bedraagt al snel ten minste 300 euro. Boetes uit het buitenland zijn vele malen hoger en lopen op tot 3.000 euro.
 

Wat moet je doen als je een boete krijgt

  • Check of de claim terecht is. Heb je de foto echt geplaatst en was hier inderdaad geen toestemming voor?
  • Is de claim terecht? Verwijder dan zo snel mogelijk de foto van de website en server.
  • Betaal de gevraagde schadevergoeding binnen de gestelde termijn.
  • Bespreek de onjuist gebruikte foto met de personen die verantwoordelijk zijn voor de content op de clubkanalen om te voorkomen dat dit nog een keer mis gaat. Controleer met name de website op het gebruik van andere mogelijk illegaal gebruikte beelden.
We adviseren in bezwaar te gaan tegen hoge schadeclaims van buitenlandse bedrijven. Duizenden euro's boete betalen, is voor de meeste wielerclubs onmogelijk. Een aantal wielerclubs heeft met succes bezwaar gemaakt: de boete werd verlaagd naar een paar honderd euro.
 


Tips om een boete te voorkomen

  • Maak je eigen foto's. Een goede camera op je telefoon is het enige wat je nodig hebt. Er is vast wel een clublid dat goed kan fotograferen en het leuk vindt om dit voor de club te doen.
  • Schakel een fotograaf in. Zeker als je goede foto's wilt voor de promotie van je club of toertocht. Kost wel iets, maar dan heb je ook iets. En je koopt meteen het auteursrecht af.
  • Vraag toestemming. Zeker als je foto's van een andere fotograaf gebruikt. 
  • Maak de regels duidelijk. Informeer je clubleden en vrijwilligers die beelden plaatsen op je clubsite en sociale media.
  • Gebruik een gratis beeldbank. In ons Kenniscentrum zetten we er 5 voor je op een rij.

 
Afbeeldingen van de NTFU en Fietssport

Afbeeldingen die de NTFU gebruikt in communicatie gericht aan verenigingen, zoals de verenigingsnieuwsbrief, zijn niet standaard rechtenvrij te gebruiken. Dat geldt ook voor foto's die we op Fietssport plaatsen. Hier kunnen namelijk copyrights op zitten die het gebruik van de foto beperken. Heb je een vraag over een specifieke foto? Stuur dan een e-mail naar verenigingen@ntfu.nl.

Misschien ook interessant...

Opleidingen

Zeeuwse wielerclubs volgen samen cursus Wegkapitein

Om veiliger en beter georganiseerd als groep te fietsen, volg je de cursus Wegkapitein. Dat kan vanaf acht deelnemers. Niet elke vereniging heeft voldoende deelnemers. In Zeeland besluiten de clubs daarom samen de cursus te volgen. Extra voordeel: het ROVZ subsidieert de cursus.

Ondersteuning bij lokale lobby

Arnhem praat met fietsers na protest tegen sluiting bospaden

Arnhemse wielerverenigingen praten tóch mee over de bospaden bij Arnhem. Ze protesteerden met de NTFU tegen sluiting voor fietsers. De clubs maken nu een voorstel waarbij fietsers wél welkom zijn. Of de gemeente écht akkoord gaat met het plan, moet nog blijken. 

Goed voorbeeld: clubactiviteiten in coronatijd

De 1,5 meter afstand en gelimiteerde groepsgrootte maakt het organiseren van clubactiviteiten in coronatijd niet eenvoudig. Eerder schreven we al over de puzzelcompetitie, challenges en de fietsbingo om actief te blijven als vereniging. Ditmaal drie nieuwe voorbeelden van clubactiviteiten in coronatijd. 

Start2Bike

Start2Bike organiseren in 2025

Start2Bike is een trainingscursus voor beginnende wielrenners, mountainbikers en gravelbikers. In vier trainingen leren beginnende fietsers alles over remmen, schakelen, bochten, rijden in een groep en meer. Wil je beginnende fietsers op weg helpen? Meld je dan aan als Start2Bike startlocatie!

Trailfund

NTFU en Bosch eBike Systems lanceren Trailfund voor mountainbikeroutes

Bosch eBike Systems treedt op als projectsponsor voor wielersportbond NTFU voor de ontwikkeling van MTB-routes in Nederland. Daar zetten zo’n 2.750 vrijwilligers zich in om MTB-routes aan te leggen. De financiering van de aanleg en het onderhoud van die routes moeten zij zelf regelen. Met het NTFU Bosch eBike Systems Trailfund geven beide organisaties deze vrijwilligers een financieel duwtje in de rug.

Kennis & onderzoek

Het eerste gravelbike-onderzoek: de resultaten

De NTFU vroeg 700 gravelbikers het (houthakkers)hemd van het lijf. Lezers van Fietssport, Velozine en Fiets vertelden wat voor type gravelbiker ze zijn, wat zij zo leuk vinden aan gravelbiken en welke fietsen en merken ze rijden.

Kennis & onderzoek, Veiligheid

NTFU en VeiligheidNL starten onderzoek hoe de wielersport veiliger kan

De NTFU start met VeiligheidNL een onderzoek naar hoe de wielersport veiliger kan. Wielersporters die de afgelopen drie jaar gevallen zijn, kunnen in een vragenlijst laten weten hoe, waar en wanneer ze gevallen zijn en welk letsel ze hebben opgelopen. De inzichten helpen om gerichter de sport veiliger te maken.

De Nederlandse Loterij steunt de fietssport

De Nederlandse Loterij draagt elk jaar ongeveer een kwart van de opbrengsten af aan het NOC*NSF en 77 sportbonden, waaronder de NTFU. Daarmee is het naast contributies, subsidies en sponsoring een belangrijke financiële duw in de rug.

Jouw club in de schijnwerpers op Fietssport

Fietssport is sinds 2016 het platform van de NTFU voor wielrenners, mountainbikers en gravelbikers. Via Fietssport Magazine, Fietssport.nl en de Fietssport app vinden fietsers aanbod van verenigingen zoals toertochten, routes en clubritten. Daarnaast vinden leden tal van voordelen via Fietssport. We leggen uit hoe jouw club en jullie leden het beste uit Fietssport halen.

Belangenbehartiging

NTFU reageert op anti-mountainbike-artikel in Trouw

Dagblad Trouw publiceerde 2 augustus een ingezonden brief met als onderwerp 'De fietser hoort niet in de natuur'. Trouw-lezer André Doorlag beweert dat mountainbikers niet in de natuur thuis horen. Daar is de NTFU het niet mee eens en stuurde daarom een reactie naar de krant.