De NTFU vroeg 700 gravelbikers het (houthakkers)hemd van het lijf. Lezers van Fietssport, Velozine en Fiets vertelden wat voor type gravelbiker ze zijn, wat zij zo leuk vinden aan gravelbiken en welke fietsen en merken ze rijden.
In het voorjaar van 2022 accepteerden meer dan 700 gravelbikers de uitnodiging van wielersportbond NTFU om deel te nemen aan hun gravelbike-onderzoek. Enorm bedankt als je hebt meegedaan, want jouw feedback is belangrijk. Je helpt de NTFU om gravelbikers beter te leren kennen, te begrijpen wat jou motiveert en wat belangrijk voor je is. De NTFU zet zich in voor wat jij als gravelbiker, mountainbiker of wielrenner belangrijk vindt. Met meer inzicht in de doelgroep, kan de bond beter beleid maken, bijvoorbeeld voor toegang bij terreineigenaren en overheidsinstanties.
We wilden weten op welk type fiets je het meeste gravelt. Het zal je niet verbazen: de gravelbike is veruit het meest populair. Slechts een enkeling (3 procent) waagt zich op de racefiets op het gravel.

Welk merk gravelbike heb je?Gravelbiken wint al jaren aan populariteit en gravelbikes zijn dus ook niet aan te slepen. We vroegen daarom welk merk gravelbike je hebt en de top-3 wordt gedomineerd door Canyon, Cannondale en Specialized.
Gemiddeld geven gravelbikers 2.776 euro uit aan een gravelbike. Dat is een stuk hoger dan de gemiddelde aanschafprijs voor een racefiets (1.517 euro) of een mountainbike (1.086 euro). Dat kan er mee te maken hebben dat nog relatief weinig tweedehands gravelbikes te koop zijn. Slechts een klein deel van de gravelbikers (amper 5 procent) kocht hun gravelbike namelijk tweedehands. De meeste gravelbikes werden in de fietsenzaak gekocht (61 procent). Een vijfde kocht de fiets online bij het merk en tien procent kocht ’m online via een fietsenwinkel.
Vrijwel alle gravelbikers (93 procent) hebben – behalve een gravelbike – nog een andere fiets in de garage staan. Ruim de helft heeft een racefiets, een goede 40 procent bezit ook een mountainbike en een derde heeft ze allebei.
De gravelbike wordt het meest gebruikt. Maar ook die andere fiets halen ze nog regelmatig van stal. Vooral de afwisseling tussen gravelbiken en wielrennen is populair: ruim een derde van de ondervraagden wielrent ook. De helft pakt gedurende het jaar de racefiets én de mountainbike, naast de gravelbike.
We vroegen ook hoe vaak je gravelbiket. Dat varieert: 40 procent geeft aan maximaal 4 keer per maand te gravelbiken. De andere groep – ook zo’n 40 procent – pakt 4 tot 8 keer per maand de gravelbike. Slechts 10 procent rijdt 9 keer of vaker per maand een gravelroute.
Om een zo mooi mogelijke route te rijden, maakt een kleine 50 procent voor vertrek zelf een route, via Strava of Komoot. Ruim een kwart downloadt een bestaande route, voornamelijk via Komoot en Gravelrides.cc. De meeste gravelbikers geven aan op de toegangsregels te letten, als ze een route maken of downloaden. Amper 20 procent gaat zónder vooraf bedacht plan op pad.
We wilden ook weten hoeveel kilometer je graag uitstippelt: een rit tussen de 40 en 80 kilometer. Vooral Gelderland, Noord-Brabant en Utrecht zijn populair. Een kwart van de gravelbikers heeft er een ritje in de auto of trein voor over, om een mooie route te rijden. Ruim een derde vertrekt gewoon vanuit huis.
Het mooie aan gravelbiken is dat je weggetjes die normaliter links laat liggen, met een gravelbike wel kunt induiken. Op onze vraag over wat voor type paden je graag rijdt, kiest dan ook het merendeel voor een combinatie van fijne en grove gravelpaden, flowy singletracks en verharde wegen. Een derde wil zoveel mogelijk gravel voor zijn of haar banden hebben. Het liefst fijne gravel, zoals schelpenpaden en hardpack gravel.
Gravelbiken is overgewaaid vanuit Amerika, waar al jaren tal van gravelevenementen zijn. Ook in Nederland zijn steeds meer graveltochten. Het merendeel van de ondervraagde gravelbikers doet ook mee aan die tochten. Tochten georganiseerd door een wielerclub zijn het meest populair: 50 procent meldt zich hiervoor aan. Gevolgd door eendaagse evenementen (een kwart), zoals Where The Streets Have No Name. Anders dan in Amerika, is er in Nederland nauwelijks behoefte aan gravelwedstrijden.
Dat weten we nog niet. Het onderzoek is met zo’n 700 deelnemers te klein om daar een goed antwoord op te geven. De NTFU zoekt daarom partners voor een uitgebreid onderzoek naar het gravelbiken in Nederland.
Als initiatiefnemer van de Wielersportmonitor bracht de NTFU in 2014, 2016 en 2017 de markt voor wielrenners en mountainbikers in kaart. In 2019 deed onderzoeksbureau Ipsos, in opdracht van de NTFU, grootschalig onderzoek naar de ontwikkelingen in de omvang van de wielersport en de motivatie en bestedingen van wielersporters.
Benieuwd naar de resultaten? Bekijk de factsheet of download het volledige onderzoek.
Naar schatting zijn er 60.500 fietsers (bron: Wielersportmonitor 2019) die niet lid zijn van een vereniging, maar dat wél graag willen. Voor jouw vereniging de kans om nieuwe leden aan te trekken. Zeker nu fietsen steeds populairder wordt. Maar, hoe maak je hen enthousiast om lid te worden? De NTFU helpt je hierbij tijdens de actie ‘Welkom op de Club’. In maart en april kunnen potentiële leden kennismaken met het fietsen bij een club. Doet jouw vereniging ook mee?
Is bij jullie het werven van vrijwilligers een ingewikkelde taak? Krijg je vaak weinig respons op oproepjes om te helpen bij een training of is het ingewikkeld om die openstaande bestuursfunctie te vullen? Volg dan de gratis online module Vrijwilligersmanagement.
We fietsen niet alleen méér, we doen dat ook op steeds meer verschillende soorten fietsen. Denk aan elektrische fietsen, hybride fietsen, speed pedelecs, racefietsen en gravelbikes. Dat is positief, maar het zorgt ook voor overlast en onveilige situaties. Veel fietspaden zijn niet berekend op de toenemende drukte en snelheidsverschillen. De overheid kan daar wat aan doen. Om ze daar op te wijzen, heeft Koepelorganisatie Fietsplatform met de NTFU, ANWB en Fietsersbond tien verbeterpunten naar alle Provincies gestuurd.
Vorig jaar startte de Vledderse race- en mountainbikeclub FietsZe met de aanleg van een 55 km lange mountainbikeroute rondom het Drentse dorp. Nu staat deze route onder druk. Gelukkig is voorzitter Pieter Bosma strijdbaar: “Wij geven niet op.”
Steeds meer mensen stoppen met sporten, omdat ze geblesseerd raken. Bijvoorbeeld na een valpartij. Dat komt naar voren uit sportblessurecijfers van VeiligheidNL. Zonde, want vaak is zo'n blessure te voorkomen. Hoe? Door techniektrainingen te volgen.
Wielersportbond NTFU en ZLM Verzekeringen gaan circa 50 toertochten voor wielrenners, mountainbikers en gravelbikers in Noord-Brabant extra ondersteunen. Ze krijgen aankleding voor de start- en finishlocatie, online promotie en een sponsorbudget. Zo kunnen vrijwilligers hun tocht nóg beter organiseren en doen meer mensen met plezier mee aan de tocht.
Om veiliger en beter georganiseerd als groep te fietsen, volg je de cursus Wegkapitein. Dat kan vanaf acht deelnemers. Niet elke vereniging heeft voldoende deelnemers. In Zeeland besluiten de clubs daarom samen de cursus te volgen. Extra voordeel: het ROVZ subsidieert de cursus.
De Spaanse regio Catalonië is een hotspot voor sportieve fietsers. Wielrenners, mountainbikers en (steeds meer) gravelbikers komen in deze zonovergoten regio volop aan hun trekken. Niet verwonderlijk dus dat het Catalaans Bureau voor Toerisme een samenwerking aangaat met Fietssport. Het doel: laten zien dat Catalonië behalve Barcelona, de Costa Brava, Girona, mooie stranden, tapas en sangria ook duizenden kilometers aan wielren-, mountainbike- en gravelroutes in huis heeft.
Voor de tweede keer dit jaar wordt het NTFU Bosch eBike Systems Trailfund uitgereikt. Dit keer ontvangen MTB Assen en MTB & More geld uit het fonds. De vrijwilligers gebruiken de financiering voor onderhoud en reparatie van de mountainbikeroutes bij Assen en Almere. De paden hebben flink wat te verduren gehad door intensief gebruik en het weer. Naar verwachting liggen de routes er eind februari 2023 er weer perfect bij.
De wielervereniging is al jaar en dag een belangrijke pijler voor de NTFU. De vereniging voorziet wekelijks duizenden fietsers van mooie clubritten en toertochten. De NTFU zet zich daarom in op het versterken van alle aangesloten wielerverenigingen.